Besmele, İslam inancında her hayırlı işe başlarken söylenen, Kur'an-ı Kerim'in her suresinin başında (Tevbe suresi hariç) yer alan ve şu şekilde telaffuz edilen ifadedir:
بِسْمِ ٱللَّٰهِ ٱلرَّحْمَٰنِ ٱلرَّحِيمِ
(Bismillâhirrahmânirrahîm)
Anlamı: Rahmân ve Rahîm olan Allah'ın adıyla.
Ebced, Arap alfabesindeki harflere sayısal değerler atfedilerek oluşturulan bir sistemdir. Bu sistem, harflerin hem yazı hem de sayı olarak kullanılmasını sağlar. Ebced hesabı, Cifr İlmi olarak da bilinir ve özellikle İslam kültüründe tarih düşürme, isim analizi gibi çeşitli amaçlarla kullanılmıştır. Ebced sisteminde her harfin karşılık geldiği bir sayısal değer bulunur.
Besmelenin ebced değeri, içerdiği harflerin ebced karşılıklarının toplanmasıyla elde edilir. Farklı hesaplama yöntemleri ve varyasyonlar bulunmakla birlikte, en yaygın kabul gören hesaplama şu şekildedir:
Harf | Ebced Değeri | Tekrar Sayısı | Toplam Değer |
---|---|---|---|
ب (B) | 2 | 1 | 2 |
س (S) | 60 | 1 | 60 |
م (M) | 40 | 2 | 80 |
ا (Elif) | 1 | 2 | 2 |
ل (L) | 30 | 3 | 90 |
ه (H) | 5 | 2 | 10 |
ر (R) | 200 | 2 | 400 |
ح (Hı) | 8 | 1 | 8 |
ن (Nun) | 50 | 1 | 50 |
ى (Ye) | 10 | 1 | 10 |
Toplam | 786 |
Dolayısıyla, Besmele'nin ebced değeri 786'dır.
Besmelenin ebced değeri olan 786 sayısı, İslam dünyasında özel bir öneme sahiptir. Bazı Müslümanlar, Besmele yazmak yerine 786 sayısını kullanmayı tercih ederler. Bu uygulamanın yaygınlaşmasının temel nedeni, Besmele'nin kutsallığına duyulan saygı ve Besmele'nin her zaman tam ve doğru bir şekilde yazılmasının zorluğudur. Kimi zaman aceleyle yazılan veya yanlışlıkla silinen Besmele'nin hatalı olmasındansa, ebced değerinin kullanılması daha uygun görülmüştür.
Ayrıca, bazı İslam alimleri 786 sayısının, Besmele'nin manevi gücünü temsil ettiğine inanırlar. Bu sayı, duaların kabulüne vesile olması ve bereketi artırması gibi anlamlarla da ilişkilendirilir. Ancak bu konuda kesin bir dini dayanak bulunmamaktadır.
Bazı kaynaklarda, Besmele'nin ebced değerinin farklı hesaplama yöntemleriyle daha yüksek veya daha düşük çıktığı görülebilir. Bu farklılıklar, kullanılan ebced sistemindeki varyasyonlardan veya harflerin yazılış biçimlerindeki farklılıklardan kaynaklanabilir. Ancak, en yaygın kabul gören ve kullanılan değer 786'dır.
Hurufilik gibi bazı ezoterik akımlarda ebced değerlerine farklı anlamlar yüklenerek, bu sayılar üzerinden çeşitli yorumlar yapılmıştır. Bu yorumlar genellikle sembolik ve kişisel anlamlar taşır.
Besmele, günümüzde de Müslümanlar tarafından yaygın olarak kullanılmaktadır. Her türlü hayırlı işe başlarken, yemek yerken, seyahat ederken, yazı yazarken ve daha birçok durumda Besmele çekilir. Besmele, Allah'ın adıyla başlama ve O'ndan yardım dileme anlamına gelir.
Ayrıca, teknolojinin gelişmesiyle birlikte, Besmele'nin dijital ortamlarda kullanımı da artmıştır. Sosyal medyada, mesajlaşma uygulamalarında ve diğer platformlarda sıkça Besmele yazılmakta veya 786 sayısı kullanılmaktadır.
Besmele, İslam inancında önemli bir yere sahip olan, anlamı derin ve kutsal bir ifadedir. Ebced değeri olan 786 sayısı da bu önemden dolayı Müslümanlar arasında yaygın olarak kullanılmaktadır. Bu sayı, Besmele'nin yerine geçerek hem bir sembol hem de bir dua niteliği taşır.